W dobie rosnących kosztów życia i niepewności na rynku energii, dopłaty do prądu stają się jednym z kluczowych narzędzi polityki socjalnej państwa. Dotyczą one nie tylko rachunków za energię elektryczną, ale także pośrednio – jakości życia milionów obywateli. Zmiany zachodzące od 2024 roku oraz nowe świadczenie wypłacane w 2025 r. pokazują, że system wsparcia nie jest jednolity, a jego konstrukcja zależy zarówno od kondycji finansów publicznych, jak i priorytetów społecznych. Jakie formy dofinansowania funkcjonowały dotychczas, co obowiązuje obecnie i czy bon energetyczny powróci w przyszłości? Sprawdź, co warto wiedzieć.
Historia bonu energetycznego i rządowych dopłat do prądu
Rok 2024 był przełomowy dla polityki socjalnej w zakresie wsparcia gospodarstw domowych o niskich dochodach. Właśnie wtedy rząd wprowadził bon energetyczny – narzędzie mające na celu złagodzenie skutków wzrostu cen energii elektrycznej oraz nadchodzących zmian wynikających z nowego unijnego systemu handlu emisjami ETS2. Świadczenie było adresowane głównie do seniorów oraz gospodarstw jedno- i wieloosobowych, w których dochody nie przekraczają określonych progów.
Wysokość bonu energetycznego w 2024 roku zależała od liczby osób w gospodarstwie domowym. Dla gospodarstwa jednoosobowego była to kwota do 600 zł rocznie, natomiast w gospodarstwie wieloosobowym – nawet do 1200 zł. Co istotne, obowiązywała zasada „złotówka za złotówkę”, co oznaczało, że świadczenie przysługiwało również tym, którzy przekraczali próg dochodowy, ale tylko nieznacznie – wówczas kwota bonu była odpowiednio pomniejszana.
Wniosek można było złożyć w formie papierowej lub elektronicznej, np. za pośrednictwem profilu zaufanego, kwalifikowanego podpisu elektronicznego lub podpisu osobistego. Wymagana była weryfikacja dochodów wnioskodawcy, a także wskazanie adresu zamieszkania zgodnego z centralną ewidencją emisyjności budynków (CEEB). Wniosek należało składać w urzędzie gminy właściwym dla miejsca zamieszkania, a w miastach na prawach powiatu – u prezydenta miasta.
Rok 2025: brak bonu energetycznego, ale ruszyły dopłaty z PFRON
Wbrew nadziejom części obywateli, ministerstwo klimatu potwierdziło, że w 2025 r. bon energetyczny nie zostanie przywrócony. Nowy nabór wniosków nie ruszył, a świadczenie z poprzedniego roku nie zostało przedłużone. Resort zapowiedział natomiast, że planowana realizacja programu w nowej formie rozpocznie się dopiero od 2027 roku, w ramach długoterminowego wsparcia finansowanego z funduszy europejskich.
W takiej formie rząd zdecydował się na utrzymanie mrożenia cen energii – maksymalna cena energii elektrycznej dla gospodarstw domowych została ustalona na poziomie 500 zł/MWh, by zapobiec wzrostowi rachunków, które w przeciwnym razie mogłyby sięgnąć nawet 623 zł/MWh.
Mimo braku bonu, w 2025 roku pojawiło się inne świadczenie – dofinansowanie do prądu z programu „Aktywny samorząd” – Obszar E, realizowanego przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Skierowane jest ono do osób korzystających z koncentratorów tlenu lub respiratorów w warunkach domowych, objętych opieką hospicyjną, paliatywną lub długoterminową.
Warunki dopłat PFRON w 2025 roku
Dodatek do prądu z PFRON w 2025 r. przysługuje w wysokości 100 zł miesięcznie, a złożone wnioski mogą dotyczyć nawet 6-miesięcznego okresu wstecz. Tym samym maksymalna kwota dofinansowania wynosi 600 zł. Warunkiem otrzymania wsparcia jest:
- orzeczenie o niepełnosprawności (również w przypadku osób do 16. roku życia),
- korzystanie ze sprzętu medycznego wymagającego zasilania energią elektryczną,
- brak zaległości wobec PFRON lub PCPR.
Wnioski składa się elektronicznie w systemie SOW (System Obsługi Wsparcia) lub tradycyjnie, w urzędzie gminy właściwym dla miejsca zamieszkania. Należy również dołączyć oświadczenie o liczbie osób w gospodarstwie, dane o adresie zamieszkania i informację o rodzaju sprzętu medycznego.
Co nas czeka dalej? Projekt ustawy i bon od 2027 r.
Choć projekt ustawy o bonie energetycznym na lata 2027–2032 jest w przygotowaniu, to jego kształt może się jeszcze zmieniać. Za realizację programu ma odpowiadać ZUS, który będzie prowadzić weryfikację dochodów wnioskodawcy, a także wypłacać świadczenie raz na kwartał. Na razie nie ma jednak gwarancji, że wysokość bonu energetycznego oraz zasady jego przyznawania pozostaną takie same jak w 2024 r.
Planowane jest także powiązanie przyszłych świadczeń z wynikami audytów energetycznych, co może premiować gospodarstwa domowe, które inwestują w efektywność energetyczną. Niewykluczone, że również centralna ewidencja emisyjności budynków zostanie w przyszłości podstawą do weryfikacji uprawnień do otrzymywania bonu lub rządowych dopłat do energii.
Mój Prąd 6.0 – inwestycyjna forma wsparcia dla gospodarstw domowych
Obok socjalnych dopłat do prądu, państwo oferuje również programy inwestycyjne, które pośrednio obniżają rachunki za energię. Jednym z kluczowych narzędzi w tym obszarze jest Mój Prąd 6.0 – aktualna edycja rządowego programu dofinansowań do mikroinstalacji fotowoltaicznych i urządzeń zwiększających autokonsumpcję energii.
Program ruszył w drugiej połowie 2024 roku i obejmuje nie tylko montaż paneli PV, ale także zakup i instalację magazynów energii, systemów HEMS/EMS, pomp ciepła oraz kolektorów słonecznych. Maksymalna kwota dofinansowania może sięgnąć nawet 26 000 zł, w zależności od zakresu inwestycji. Nabór wniosków prowadzony jest wyłącznie elektronicznie przez stronę internetową Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Choć Mój Prąd nie zastępuje bonu energetycznego ani nie stanowi bezpośredniej dopłaty do rachunków, pozwala gospodarstwom domowym zwiększyć niezależność energetyczną i ograniczyć wydatki w długim okresie. Dla wielu beneficjentów jest to realna alternatywa wobec braku wsparcia socjalnego w 2025 roku – zwłaszcza w kontekście rosnących cen energii i konieczności dostosowania się do zmian wynikających z transformacji energetycznej.
Dopłaty do prądu 2025 – podsumowanie
Obecny system dopłat do prądu jest zróżnicowany i często niespójny. Rok 2025 przyniósł zakończenie działania bonu energetycznego, ale jednocześnie uruchomiono ważne dofinansowanie do prądu dla osób z niepełnosprawnościami – program PFRON. Choć nowe świadczenie nie dotyczy szerokiej grupy obywateli, jest istotnym krokiem w kierunku ochrony najbardziej potrzebujących.
Z perspektywy gospodarstw domowych, brak ciągłości wsparcia, złożony system weryfikacji dochodów, konieczność korzystania z kwalifikowanych podpisów elektronicznych oraz zależność od adresu zamieszkania sprawiają, że wnioski niejednokrotnie bywają trudne do przygotowania.
W oczekiwaniu na nową edycję bonu energetycznego, której start zapowiedziano na 2027 rok, warto monitorować komunikaty ministerstwa klimatu i ZUS-u, a także sprawdzać aktualności w lokalnych urzędach. Bo choć cen energii nie sposób kontrolować samodzielnie, to wiedza o możliwych formach wsparcia może realnie odciążyć budżet domowy – zarówno w gospodarstwie jednoosobowym, jak i wieloosobowym.
