Czy przyszłość naszej planety zależy od tego, czy wybierzemy zieloną energię? Z całą pewnością cały świat stoi dziś przed wyzwaniem transformacji energetycznej. Porzucamy nieodnawialne źródła energii (konwencjonalne paliwa kopalne) i coraz śmielej odchodzimy od nich na rzecz odnawialnych źródeł energii. Taka zmiana to nie tylko sposób na walkę z emisją dwutlenku węgla. To także realna szansa na bezpieczeństwo energetyczne i samowystarczalność energetyczną w bliskiej i dalekiej przyszłości.
Polska oraz inne kraje Unii Europejskiej intensywnie rozwijają swoje sektory OZE, aby sprostać wyzwaniom współczesności i zmniejszyć zależność od ropy, węgla i gazu ziemnego. W tym wyczerpującym poradniku przyjrzymy się, czym są OZE, dlaczego ich rozwój ma kluczowe znaczenie i jakie konkretne źródła energii odnawialnej możemy wdrażać już dziś.
OZE – co to takiego i dlaczego tyle się dziś o nich mówi?
Odnawialne źródła energii (OZE) obejmują wszelkie zasoby naturalne, które są odnawialne w krótkim czasie – ich wykorzystanie nie prowadzi do trwałego ich wyczerpania. W odróżnieniu od paliw tradycyjnych, takich jak ropa czy gaz ziemny, OZE nie powodują trwałych zmian klimatycznych wynikających z emisji CO₂. Jednak w ostatnich latach dyskusja o OZE zyskała nowy wymiar, przede wszystkim za sprawą rosnącego znaczenia zielonej energii w Europie.
Zgodnie z danymi z raportu Komisji Europejskiej¹, w drugim kwartale 2024 roku ponad 52% energii w Unii Europejskiej pochodziło z odnawialnych źródeł, co jest rekordowym osiągnięciem. Największy udział w tej produkcji miały energetyka wiatrowa (22%) i słoneczna (20%), a także biomasa i energia wodna, które razem stanowiły pozostałe 10%. W niektórych krajach Europy – jak Finlandia, Szwecja oraz Estonia, które są liderami w wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii – odnawialne źródła energii nie są już alternatywą, ale fundamentem produkcji energii elektrycznej.
Również zmiany w polskim prawie oraz rosnąca świadomość ekologiczna powodują, że coraz więcej osób prywatnych i przedsiębiorców decyduje się na inwestycje w zieloną energię. OZE stają się więc nie tylko elementem strategii walki ze zmianami klimatycznymi, ale również odpowiedzią na rosnące ceny energii oraz narzędziem do zapewnienia lokalnej samowystarczalności energetycznej.
Definicja OZE wg polskiej Ustawy o odnawialnych źródłach energii
W Polsce odnawialne źródła energii są precyzyjnie zdefiniowane w Ustawie o odnawialnych źródłach energii, co pozwala na uporządkowanie polityki i programów wsparcia dla tych technologii. Zgodnie z Art. 2 tej ustawy², OZE to:
odnawialne, niekopalne źródła energii obejmujące energię wiatru, energię promieniowania słonecznego, energię aerotermalną, energię geotermalną, energię hydrotermalną, hydroenergię, energię fal, prądów i pływów morskich, energię otoczenia, energię otrzymywaną z biomasy, biogazu, biogazu rolniczego, biometanu, biopłynów oraz z wodoru odnawialnego.
Definicja ta jest zgodna z ogólnymi założeniami unijnymi, a jej celem jest promowanie rozwoju zielonej energii na terenie kraju.
Dlaczego to jest istotne? Ponieważ ustawowa definicja OZE w Polsce określa ramy prawne i regulacje, które pozwalają na wdrażanie programów wsparcia, ulg i dotacji. Dzięki temu zarówno osoby prywatne, jak i przedsiębiorstwa mogą korzystać z rozmaitych form wsparcia finansowego. W praktyce oznacza to, że każdy, kto zainwestuje w odnawialne źródła energii, może liczyć na wsparcie ze strony państwa.
Rodzaje odnawialnych źródeł energii
Odnawialne źródła energii dzielą się na kilka kluczowych kategorii, z których każda wykorzystuje inny rodzaj zasobów naturalnych i pełni istotną rolę w zielonej transformacji energetycznej. Każdy z tych rodzajów ma swoje zalety i ograniczenia, ale wszystkie mogą przyczyniać się do ograniczenia zależności od paliw kopalnych oraz zmniejszenia emisji dwutlenku węgla.
Energia słoneczna
Energia słoneczna to jedno z najpowszechniej wykorzystywanych odnawialnych źródeł energii, zwłaszcza w Polsce, gdzie w ostatnich latach dynamicznie rozwija się fotowoltaika. Pozyskiwana jest za pomocą paneli fotowoltaicznych oraz systemów solarnych, które przekształcają promieniowanie słoneczne na energię elektryczną lub cieplną.
Dlaczego warto zainwestować w energię słoneczną? Przede wszystkim ze względu na niski koszt eksploatacji i szybki zwrot inwestycji. Fotowoltaika pozwala znacznie obniżyć rachunki za energię, a nadwyżki wyprodukowanej energii mogą być sprzedawane do sieci energetycznej, co dodatkowo zwiększa opłacalność instalacji. Dla gospodarstw domowych, firm i rolników energia słoneczna może stać się głównym źródłem energii odnawialnej, które zapewni im całkowitą samowystarczalność energetyczną.
Energia wiatrowa
Energia wiatrowa jest odnawialnym źródłem energii, które wykorzystuje energię kinetyczną wiatru, zamieniając ją na energię elektryczną za pomocą turbin wiatrowych. W Polsce energia wiatrowa ma ogromny potencjał, zwłaszcza na obszarach północnych, nadmorskich, gdzie warunki sprzyjają efektywnej produkcji energii przez cały rok. Na ten moment polska energetyka wiatrowa rozwija się głównie w formie farm wiatrowych, ale coraz więcej osób prywatnych inwestuje w małe przydomowe turbiny.
Główne korzyści energii wiatrowej to brak emisji zanieczyszczeń oraz możliwość generowania energii niezależnie od pory dnia, co sprawia, że dobrze współgra z fotowoltaiką, której wydajność zależy od nasłonecznienia. Turbiny wiatrowe mogą stanowić istotne uzupełnienie dla innych form odnawialnych źródeł energii i pomagać w budowaniu bardziej zrównoważonego miksu energetycznego.
Energia wodna
Energia wodna jest jednym z najstarszych i najbardziej stabilnych odnawialnych źródeł energii. Wykorzystuje ona energię wody w ruchu, która może być przekształcana w energię elektryczną przy użyciu turbin wodnych, zazwyczaj w elektrowniach wodnych. Energia wodna może pochodzić zarówno z dużych zapór, jak i mniejszych elektrowni przepływowych, które nie wymagają tak dużych inwestycji i mogą być stosowane nawet w mniejszych rzekach.
Dlaczego energia wodna jest tak cenna? Przede wszystkim ze względu na swoją stabilność i przewidywalność – przepływ wody jest mniej zależny od warunków pogodowych niż energia słoneczna czy wiatrowa. W Polsce większość zasobów energetyki wodnej skupia się na terenach górskich oraz rzekach o wysokim przepływie, jednakże rozwój mniejszych elektrowni wodnych może wspierać lokalne społeczności, zapewniając czystą energię przy niskim wpływie na środowisko.
Energia geotermalna
Energia geotermalna wykorzystuje ciepło wnętrza Ziemi, które może być przekształcane w energię elektryczną lub cieplną, stosowaną do ogrzewania budynków i wody użytkowej. W Polsce najważniejszym rejonem dla energii geotermalnej jest Podhale, gdzie istnieją już instalacje geotermalne wspierające lokalne ogrzewanie.
Jakie są zalety energii geotermalnej? W przeciwieństwie do energii słonecznej czy wiatrowej jest ona dostępna niezależnie od warunków pogodowych i może dostarczać energię przez cały rok. Systemy geotermalne mają wysoką wydajność i charakteryzują się długą żywotnością. Chociaż instalacja takich systemów może być kosztowna, ich długoterminowa efektywność oraz możliwość uzyskania wsparcia finansowego sprawiają, że energia geotermalna stanowi atrakcyjne rozwiązanie dla dużych inwestycji, a także dla osób prywatnych w miejscach o odpowiednich zasobach geotermalnych.
Biomasa, biogaz i biopaliwa
Biomasa to jedno z odnawialnych źródeł energii, które obejmuje wszelkie materiały organiczne pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, które mogą być spalane w celu uzyskania energii. W Polsce biomasa jest szeroko stosowana jako źródło zielonej energii w postaci peletów, zrębków drzewnych czy słomy, a także w postaci biogazu produkowanego z odpadów rolniczych i organicznych.
Biogaz to rodzaj gazu powstający w procesie fermentacji materii organicznej. Wytwarzany jest w specjalnych biogazowniach, które wykorzystują odpady organiczne (np. odpady rolnicze) i przetwarzają je na energię. Biogaz, podobnie jak biomasa, jest stosowany zarówno w małych gospodarstwach domowych, jak i w przemyśle.
Biopaliwa to paliwa płynne lub gazowe produkowane z surowców odnawialnych, takich jak rośliny oleiste, kukurydza czy trzcina cukrowa. Mogą one stanowić alternatywę dla paliw kopalnych, zwłaszcza w transporcie.
Zalety biomasy, biogazu i biopaliw to przede wszystkim możliwość wykorzystania odpadów, co przyczynia się do redukcji ilości odpadów i wsparcia gospodarki o obiegu zamkniętym. Biomasa pozwala również na produkcję energii w sposób bardziej przewidywalny niż energia wiatrowa czy słoneczna, a biogazownie mogą działać przez cały rok, niezależnie od warunków atmosferycznych.
Energia jądrowa
Energia jądrowa jest często postrzegana jako kontrowersyjne źródło energii odnawialnej. Chociaż sama technologia opiera się na rozszczepieniu jąder atomowych, co jest procesem niekopalnym, energia jądrowa bywa uznawana za odnawialną tylko w przypadku stosowania tzw. zamkniętego cyklu paliwowego. Oznacza to możliwość ponownego wykorzystania paliwa jądrowego, co pozwala na znaczne ograniczenie odpadów radioaktywnych i sprawia, że proces staje się bardziej zrównoważony.
Najpopularniejsze instalacje wykorzystujące OZE
W Polsce coraz więcej gospodarstw domowych, firm i rolników decyduje się na inwestycje w instalacje oparte na odnawialnych źródłach energii. Wynika to zarówno z rosnącej świadomości ekologicznej, jak i dostępności programów dofinansowania, które pozwalają zmniejszyć koszty początkowe inwestycji. Poniżej przedstawiamy najpopularniejsze instalacje, które pozwalają czerpać energię z odnawialnych źródeł w sposób dostosowany do różnych potrzeb.
Instalacje fotowoltaiczne
Fotowoltaika jest obecnie jednym z najszybciej rozwijających się segmentów OZE w Polsce. Panele fotowoltaiczne pozwalają na zamianę energii promieniowania słonecznego na energię elektryczną, co umożliwia zasilanie budynków bez konieczności korzystania z prądu z sieci. Fotowoltaika może współpracować z innymi instalacjami OZE, jak np. pompy ciepła, co pozwala na jeszcze większą niezależność energetyczną.
Przydomowe elektrownie wiatrowe
Przydomowe turbiny wiatrowe stają się coraz popularniejsze, zwłaszcza na terenach wiejskich, gdzie prędkość wiatru jest większa i bardziej stabilna. Energia wiatru jest dostępna przez większość roku, a przy odpowiednich warunkach turbiny wiatrowe mogą znacząco obniżyć koszty energii elektrycznej w gospodarstwach domowych i rolnych.
Główne zalety małych turbin wiatrowych to możliwość pracy nawet przy niewielkich prędkościach wiatru oraz brak konieczności codziennej obsługi. Turbiny te mogą być montowane zarówno jako pojedyncze instalacje, jak i elementy hybrydowe, współpracujące z fotowoltaiką lub pompami ciepła, co umożliwia bardziej zrównoważone zarządzanie energią.
Pompy ciepła
Pompa ciepła to instalacja, która pozwala na wykorzystanie energii cieplnej zgromadzonej w powietrzu, gruncie lub wodzie do ogrzewania budynków oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej. Pompy ciepła nie tylko pomagają zmniejszyć koszty ogrzewania, ale także umożliwiają ekologiczne chłodzenie pomieszczeń latem, dzięki czemu są one wszechstronnym rozwiązaniem dla gospodarstw domowych i firm.
W Polsce coraz większą popularność zdobywają zarówno gruntowe pompy ciepła, które czerpią energię cieplną z głębszych warstw ziemi, jak i powietrzne pompy ciepła, wykorzystujące ciepło z atmosfery. W połączeniu z fotowoltaiką lub turbinami wiatrowymi mogą one w pełni zaspokoić zapotrzebowanie budynku na energię cieplną i chłodniczą, wspierając samowystarczalność energetyczną.
Przydomowe elektrownie wodne
Przydomowe elektrownie wodne to instalacje pozwalające na wykorzystanie lokalnych zasobów wodnych, takich jak strumienie i rzeki, do produkcji energii elektrycznej. Chociaż skala tej technologii jest mniejsza niż dużych elektrowni wodnych, przydomowe elektrownie wodne mogą stanowić znaczące źródło zielonej energii dla domów i gospodarstw wiejskich.
Zalety przydomowych elektrowni wodnych to przede wszystkim możliwość ciągłej produkcji energii przy niskich kosztach eksploatacyjnych. Ponadto, są one mniej zależne od warunków pogodowych, co sprawia, że stanowią stabilne źródło energii przez cały rok.
Biogazownie
Biogazownie to instalacje wykorzystujące odpady organiczne, takie jak resztki roślinne, odpady rolnicze i ścieki, do produkcji biogazu. Proces fermentacji beztlenowej w biogazowni przekształca te odpady w biogaz, który może być używany jako źródło energii cieplnej lub elektrycznej. Biogazownie znajdują zastosowanie zarówno w dużych gospodarstwach rolnych, jak i w małych instalacjach przydomowych, co sprawia, że są one wszechstronnym narzędziem do zarządzania odpadami i produkcji energii.
Jak uzyskać ulgę lub dofinansowanie OZE?
Inwestycje w odnawialne źródła energii, mimo że są ekologiczne i przynoszą długoterminowe oszczędności, wymagają na początku znaczących nakładów finansowych. Dlatego państwo polskie, jak również Unia Europejska, wspierają osoby prywatne oraz przedsiębiorstwa poprzez programy dofinansowań, ulgi podatkowe oraz preferencyjne kredyty. Dzięki temu ekologiczne rozwiązania stają się bardziej dostępne. Poniżej przedstawiamy najpopularniejsze formy wsparcia, z których można skorzystać, aby zmniejszyć koszty inwestycji w OZE.
Program “Mój Prąd 6.0”
“Mój Prąd” to jeden z najpopularniejszych programów wsparcia fotowoltaiki w Polsce. Obecnie dostępna jest już jego szósta edycja, która umożliwia uzyskanie dofinansowania instalacji fotowoltaicznych dla gospodarstw domowych. Dofinansowanie w ramach “Mój Prąd 6.0” pokrywa część kosztów zakupu i montażu paneli fotowoltaicznych, a w niektórych przypadkach obejmuje również magazyny energii czy systemy zarządzania energią.
Program “Moja Elektrownia Wiatrowa”
Program “Moja Elektrownia Wiatrowa” to inicjatywa, która umożliwia uzyskanie wsparcia finansowego na zakup i montaż przydomowych elektrowni wiatrowych. Jest to szczególnie atrakcyjna opcja dla mieszkańców terenów o odpowiednich warunkach wiatrowych, gdzie energia wiatru może przynieść znaczne oszczędności na rachunkach za prąd.
Program “Czyste Powietrze”
“Czyste Powietrze” to program, który wspierający inwestycje proekologiczne w Polsce, skierowany zarówno do właścicieli domów jednorodzinnych, jak i wspólnot mieszkaniowych. Jego głównym celem jest poprawa jakości powietrza oraz efektywności energetycznej budynków poprzez wspieranie wymiany przestarzałych źródeł ciepła i wprowadzenie nowoczesnych, ekologicznych systemów grzewczych, takich jak pompy ciepła. Program ten obejmuje także dotacje na instalację fotowoltaiki oraz modernizację systemów grzewczych, co sprawia, że jest to wszechstronna pomoc dla osób zainteresowanych odnawialnymi źródłami energii.
Ulga termomodernizacyjna
Ulga termomodernizacyjna to forma wsparcia w postaci odliczenia od dochodu wydatków poniesionych na inwestycje związane z termomodernizacją budynków mieszkalnych. Dzięki uldze można odliczyć od podstawy opodatkowania koszty zakupu i montażu instalacji takich jak fotowoltaika, pompy ciepła oraz innych urządzeń wspierających energię odnawialną. Ulga jest dostępna dla właścicieli i współwłaścicieli domów jednorodzinnych, co sprawia, że jest to szeroko dostępne narzędzie zachęcające do inwestycji w OZE.
Jakie dyrektywy europejskie regulują OZE?
Rozwój odnawialnych źródeł energii w Polsce i w Europie jest ściśle regulowany przez dyrektywy i przepisy, które tworzą ramy prawne dla zrównoważonej transformacji energetycznej. Unia Europejska od lat aktywnie promuje zieloną energię, wyznaczając ambitne cele związane z ograniczeniem emisji dwutlenku węgla oraz zwiększeniem udziału OZE w miksie energetycznym. Poniżej przedstawiamy najważniejsze regulacje prawne, które wpływają na kształt polityki energetycznej w Polsce.
Dyrektywa RED III
Dyrektywa RED III (Renewable Energy Directive III) to najnowsza aktualizacja unijnych przepisów dotyczących promowania energii ze źródeł odnawialnych. Jej głównym celem jest zwiększenie udziału OZE w końcowym zużyciu energii w Unii Europejskiej do co najmniej 42,5% do 2030 roku, z ambicją podniesienia tego wskaźnika do 45%. Dyrektywa wprowadza również uproszczone procedury administracyjne dla inwestycji w OZE oraz promuje innowacyjne technologie, takie jak zaawansowane biopaliwa i wodór odnawialny.
Wpływ na Polskę: Polska, jako członek UE, jest zobowiązana do implementacji postanowień RED III. Oznacza to konieczność dostosowania krajowych przepisów, w tym ustawy o odnawialnych źródłach energii, do nowych wymogów oraz intensyfikację działań na rzecz zwiększenia udziału OZE w krajowym miksie energetycznym.
Europejski Zielony Ład
Europejski Zielony Ład to kompleksowy plan, którego celem jest uczynienie Europy pierwszym kontynentem neutralnym klimatycznie do 2050 roku. Inicjatywa ta obejmuje szereg działań i regulacji, mających na celu ograniczenie emisji, w tym wsparcie dla OZE, rozwój gospodarki o obiegu zamkniętym oraz transformację przemysłową.
Co to oznacza dla OZE? Europejski Zielony Ład wymusza na państwach członkowskich, w tym Polsce, wdrażanie ambitnych strategii, które wspierają rozwój odnawialnych źródeł energii i ograniczają stosowanie paliw kopalnych. Przepisy związane z tym planem przewidują wsparcie finansowe, pomoc technologiczną oraz szkolenia, które mają przyspieszyć przejście na czystą energię i wspierać rozwój nowoczesnych, ekologicznych technologii.
Dlaczego warto inwestować w odnawialne źródła energii?
Inwestycja w odnawialne źródła energii to nie tylko krok w stronę ochrony środowiska, ale również przemyślane posunięcie finansowe. OZE oferują szerokie korzyści zarówno w sferze ekonomicznej, jak i ekologicznej. Dzięki temu inwestycje w zieloną energię są coraz częściej postrzegane jako element strategii zrównoważonego rozwoju gospodarstw domowych i firm. Poniżej omówiono główne zalety inwestowania w energię odnawialną.
Korzyści ekonomiczne
- Redukcja kosztów energii – OZE pozwalają na generowanie energii na własne potrzeby, co znacząco obniża rachunki za prąd. Przykładem może być instalacja fotowoltaiczna, która nie tylko zapewnia energię elektryczną dla gospodarstwa domowego, ale także umożliwia sprzedaż nadwyżki energii do sieci. Zwrot z inwestycji w fotowoltaikę w Polsce często następuje już po kilku latach użytkowania, co sprawia, że staje się ona opłacalnym rozwiązaniem w długoterminowej perspektywie.
- Niezależność od wahań cen paliw kopalnych – ceny węgla, gazu i ropy są podatne na zmiany wynikające z sytuacji geopolitycznej oraz polityki klimatycznej. OZE pozwalają uniezależnić się od wahań cen surowców, co oznacza większą stabilność finansową i przewidywalność kosztów.
- Wzrost wartości nieruchomości – domy wyposażone w instalacje OZE, takie jak panele fotowoltaiczne czy pompy ciepła, stają się bardziej atrakcyjne na rynku nieruchomości. Rosnąca popularność rozwiązań ekologicznych sprawia, że nieruchomości samowystarczalne energetycznie mają wyższą wartość, co jest dodatkowym argumentem za taką inwestycją.
Korzyści ekologiczne
- Redukcja emisji dwutlenku węgla – produkcja energii z OZE jest wolna od emisji CO₂, co przyczynia się do ograniczenia efektu cieplarnianego. Każda kilowatogodzina wyprodukowana z energii słonecznej, wiatrowej czy wodnej zamiast ze spalania paliw kopalnych oznacza mniej gazów cieplarnianych w atmosferze.
- Poprawa jakości powietrza – wykorzystanie odnawialnych źródeł energii przyczynia się do zmniejszenia emisji szkodliwych substancji, takich jak tlenki siarki, tlenki azotu i pyły, które są obecne w tradycyjnych elektrowniach opartych na spalaniu paliw kopalnych. Czysta energia oznacza zdrowsze środowisko i mniejsze ryzyko chorób układu oddechowego dla lokalnych społeczności.
- Ochrona zasobów naturalnych – paliwa kopalne są zasobami nieodnawialnymi, które wyczerpują się w szybkim tempie. Zamiast eksploatować ograniczone zasoby Ziemi, OZE pozwalają korzystać z odnawialnych źródeł energii, takich jak słońce, wiatr czy woda, które są dostępne w nieskończoność.
OZE przyszłości, czyli co nas czeka w najbliższych latach
Rozwój technologii odnawialnych źródeł energii (OZE) stał się priorytetem dla naukowców i przemysłu. Obecnie nie tylko doskonalimy istniejące rozwiązania, jak energia słoneczna czy wiatrowa, lecz także intensywnie pracujemy nad zupełnie nowymi technologiami, które mogą zmienić oblicze energetyki. Technologie te obiecują nie tylko większą wydajność i stabilność, ale również możliwość wykorzystania energii w sposób bardziej zrównoważony i dostosowany do lokalnych warunków.
Oto kilka innowacyjnych rozwiązań, które w najbliższych latach mogą zrewolucjonizować sektor OZE:
Termofotowoltaika (TPV)
innowacyjna technologia przekształcająca energię cieplną w energię elektryczną za pomocą ogniw termofotowoltaicznych. Zamiast światła słonecznego, TPV wykorzystuje promieniowanie cieplne emitowane przez rozgrzane materiały. Źródłami ciepła mogą być odpady przemysłowe, biomasa czy ciepło odpadowe z procesów technologicznych, co zwiększa efektywność w porównaniu z tradycyjną fotowoltaiką.
Energia oceaniczna
W najbliższych latach możemy spodziewać się znaczącego rozwoju technologii pozyskiwania energii z oceanów. Energia fal, zyskująca popularność na obszarach przybrzeżnych, może dostarczać prąd niezależnie od warunków pogodowych na lądzie, stanowiąc stabilne źródło OZE dla regionów nadmorskich. Również systemy energii pływów, wykorzystujące naturalne cykle przypływów i odpływów, mają szansę na większe zastosowanie, zwłaszcza w miejscach o dużych różnicach pływów.
Technologia OTEC (Ocean Thermal Energy Conversion), oparta na różnicach temperatur między powierzchnią a głębią oceanu, może natomiast przynieść przełom w tropikalnych regionach, gdzie takie różnice są największe. Te rozwiązania mogą stać się przyszłością OZE, szczególnie tam, gdzie inne źródła energii odnawialnej mają ograniczone zastosowanie.
Geotermia petrotermalna
Tradycyjna energia geotermalna wymaga naturalnych zbiorników gorącej wody. EGS (Enhanced Geothermal Systems) pozwala na wykorzystanie ciepła z głębokich warstw skorupy ziemskiej poprzez stymulację skał, co umożliwia generowanie energii w miejscach dotychczas niedostępnych.
Sztuczna fotosynteza
Świat nauki od kilku lat pracuje nad urządzeniami do sztucznej fotosyntezy. Miałaby ona naśladować naturalny proces fotosyntezy, ale zamiast wytwarzać węglowodany z dwutlenku węgla i wody, przekształcałaby energię słoneczną w paliwa chemiczne, takie jak wodór czy metanol. Co ważne, według założeń ma odbywać się cały proces bez udziału energii elektrycznej, a co za tym idzie – przy zerowej emisji gazów cieplarnianych.
Paliwa z alg
Produkcja biopaliw z mikroalg jest intensywnie badana. Algi charakteryzują się szybkim wzrostem i wysoką zawartością olejów, co czyni je atrakcyjnym źródłem biopaliw.
Energia z różnic zasolenia
Technologia ta polega na generowaniu energii poprzez mieszanie wody słodkiej z morską, wykorzystując różnice w zasoleniu. Choć jest w początkowej fazie rozwoju, ma potencjał jako źródło energii odnawialnej.
Czy energetyka oparta o paliwa kopalne odejdzie do lamusa?
Przyszłość energetyki w Polsce i na świecie wyraźnie zmierza w stronę odnawialnych źródeł energii, co wynika z globalnych trendów, regulacji unijnych oraz strategii narodowych. Kraje Europy Zachodniej, takie jak Niemcy czy Dania, osiągają już znaczące sukcesy w transformacji energetycznej, a dyrektywy, jak RED III, wyznaczają konkretne cele w zakresie OZE na kolejne lata.
Polska stoi przed szczególnymi wyzwaniami – choć rozwój OZE przyspiesza, zależność od węgla wciąż pozostaje znacząca. Nie pomaga też fakt, że w samym 2024 roku zmarnowaliśmy energię z OZE, która mogłaby zasilić pół miliona gospodarstw domowych³. Aby osiągnąć założenia Zielonego Ładu i w pełni wykorzystać potencjał zielonej energii, konieczne jest usprawnienie infrastruktury przesyłowej i magazynowania energii.
Czy czeka nas pełna transformacja? Jeżeli obecne tempo rozwoju OZE się utrzyma, a Polska zainwestuje w nowoczesną infrastrukturę energetyczną, szansa na odejście od paliw kopalnych staje się realna. Przy odpowiednim wsparciu finansowym i regulacyjnym Polska może nie tylko zmniejszyć swoją zależność od węgla, ale i stać się częścią nowoczesnej, ekologicznej Europy.
Źródła:
¹ https://energy.ec.europa.eu/news/quarterly-reports-confirm-eu-energy-markets-stabilised-second-quarter-2024-more-half-electricity-2024-10-24_en
² https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/odnawialne-zrodla-energii-18182244/art-2
³ https://www.forum-energii.eu/transformacja-edycja-2024
